Гадаад худалдааны эргэлт 2024 онд түүхэн дээд хэмжээнд хүрчээ. Өмнөх жилүүдэд ийм өндөр мөнгөн дүн яригдаж байгаагүй.  Бидний зарсан авсан бүх бараа 25 тэрбум ам.доллар руу явж байна. Үүний 14 тэрбум ам.доллар нь манай экспорт, 11 тэрбум ам.доллар нь импортод ногдож байна. Өнөөдөр энэ хоёрын харьцааг харвал экспорт 6 хувийн өсөлттэй харин импорт 26 хувиар өсчээ. Үүнээс үзэхэд монголчууд бид 2024 онд  импортоор маш их хэмжээний бараа, бүтээгдэхүүн авч байна, түүн дотроо хэрэглээ маш өндөр улс гэж харагдаж байна. 

Өөрөөр хэлбэл “хуримтлал бага үүсгэдэг хэрэглээ өндөртэй айл”. 

Гэтэл гаднаас авсан барааных нь эхний байруудад архи, тамхи, автомашинд өгсөн мөнгөн дүн түүхэнд байгаагүй өндөр гарчээ.  

Автомашин, хүнс, согтууруулах ундаа, тамхи зэрэг нь том дүнгээр нэмэгдээд явж байгаа. Согтууруулах ундаа, тамхины импорт 1 тэрбум ам.долларт хүрсэн. Өмнө нь энэ төрлийн импорт тэрбумаар яригдаж байгаагүй. Автомашины импорт л гэхэд 120 мянгад хүрсэн байна. Жилийн дундаж нь өмнөх жилүүдэд 50-60 мянгад л хүрдэг байсан нь хоёр дахин нэмэгдсэн гэсэн үг. Энэ бүгд гадаад худалдаанд дарамт үзүүлж байна. Гадаад худалдаан дээр байгаа дарамтыг экспорт илүү байгаа учраас нөхөөд явж байгаа.

Төсөв дээр нүүрсний экспортыг 84 сая тонн гэж төсөөлж байсан бол 2024 онд үүндээ хүрсэн. Энэ оны эхэнд тонн нүүрсний үнэ 100-120 ам.доллар хооронд байсан бол одоо 70-80 ам.доллар руу орчихсон явж байна. 2025 онд үнэ буцаад өснө гэж төсөөлөх нь өөрөө өрөөсгөл болно. Өнөөдрийн 70-80 гэсэн түвшиндээ байх уу гэдэг нэг асуудал нь гарч ирж байна. Хоёр дахь түүхий эд бол зэс байгаа. Оюу толгой дараагийн найдвар болж гарч ирэх ёстой. Эрдэнэт, Оюу толгой ерөнхийдөө 3 тэрбум орчим ам.долларын экспортын орлого оруулдаг. 

2025 онд нэгдүгээрт, зэсийн бодит хэмжээ өснө, Оюу толгойн гүний уурхайн бүтээн байгуулалт яваад экспортын хэмжээ нэмэгдэж байгаа учраас зэс дээр орлого нэмэгдэх байх. Зэсээс олох орлого өөрөө нүүрсний бууралтыг нөхөх болов уу гэсэн төсөөллүүдийг хийжээ.